pe
per nel Dizionario del patois francoprovenzale del comune di Introd
prep sem
pe
Testi
Le ra de Superlé
A la grandze de Superlé, i mentèn di pro, djeusto a coutì de Djoun-î é d’eun pitchoù bouque de tsahagnia, i fon d’eun ni bièn a chouha dézò la rem ...
Leggi tuttoL’aragne de Pellisson
Ll’ii eun cou deun an prèizòn de Franhe eun prèizoun-ì que l’ayè non Pellisson : belle se l’ii eun prèizòn, l’ayòn lécha-lèi vardé avouì llu son violòn. ...
Leggi tuttoLo tsa galeuppe
Li yî eun cou eungn ommo que vardô bièn de vatse a l’eunverna ; tcheu le dzor le pourtô piqué l’erba fritse pe aì bièn de lahì. ...
Leggi tuttoLo carnaval de la Comba-Frèida
Su pe la Comba-Frèida, lo carnaval l’è euncó bièn vivàn. ...
Leggi tuttoLe fouà de sen Djouàn ou de sen Pierre
Arté de fouà rituel pe le veladzo, su de tsantì u su la poueunte di becque l’è an prateucca cougnuya eun totta la Valoda é tchica pertò eungn Oroppa ...
Leggi tuttoLo pou é lo motsè
Magàn l’ayè dji dzeleunne, cattro pedzeun - eun dzono, eun rodzo, eun rosse é eun nia - é eun dzèn poulicco avouì le plume de totte couleur que l’ayè non Quiquiri ...
Leggi tuttoLe cattro sèizòn : Lo fouryì
Lo vèa fouryì l’aruye, tott’a la viya, Pe baillé i pouo fossouì de traille; I galoppe, va réché la campagne eundrumuya, È l’épatte pertò le fleur é le foille. ...
Leggi tuttoL'ono é lo loi
... Eun pouèn pomì scapé, l’ono – pe se degaé di comerse – comenche a trampèyé. ...
Leggi tuttoL’oilla é lo poudzè
Heutta l’è la conta d’an drola de gadjuye, euntrì l’oilla é lo poudzè: «Vèyèn-nò qui l’è bon de volapé pi ô, su pe lo siel?» – tappe lé lo poudzè. ...
Leggi tuttoL'oradzo
Can, de tsotèn, halle grouse gnoule nèe, tchardjéye, s’aprotson… Eun silanse irréel t’eunvertoille : te lo sen, l’è pertò… t’aétse su, é lo lloueudzo te surprèn, é anonche lo toun-o, que manque po d’aréé atò son crazèrio que te fa reblèitì, é q ...
Leggi tuttoLa querta di melè
... Tro nombreuza, pe rapor i pocca bièn que traillô : cattro pro su pe le greuppe é coutche croué tsan a l'eunvése. ...
Leggi tuttoLo fouèidé de magàn
... Vo-ze anchouignedde-vò di fouèidé de Granmée ? Le femalle betoon todzor eun fouèidé desù lo coutiillòn u la jupa, pe po s’eumpouertché, pèquè adòn l’ayòn po pe tan de dro de retsandzo. ...
Leggi tuttoLa man de fia
... L’î l’an di Sègneur 1637, la parotse d’Euntroù, ravadjéye de la pesta que l’ayè atraésó to lo Duché, ploô euncó se mor. ...
Leggi tuttoPèquè le pèi vignon blan ?
... La couleur di pèi é de la pi veun de la mélanina : de pecò de couleur prodouì di sèlule de la pi. ...
Leggi tuttoLo porseleun d’Eunde é lo ra
... porseleun d’Eunde… lo pouo, l’î to solè ! Adòn d’èivia no reustoon i boi, comme tcheu, é lo porseleun se proméô tranquilo pertò. ...
Leggi tuttoRomenda-mè la pi (la conta di ra)
... « Mi vouè mon pitchoù ra… mi dz’i fota de la sèya pe romendé la pi a tè. ...
Leggi tuttoLa vatse a métchà
... Mourise asette é lo dzor aprì se beutton eun martse pe alé a la fèira di veladzo lé protso. ...
Leggi tuttoLe tri tsahagne
... Eun bió dzor, euntor la feun di tsotèn, eunna di tri tsahagne comenche a se plendre : « L’è po pousiblo ; hé l’acapite jamì ren de dzen ! Tcheu le dzor son égalle é no pasèn nouho ten penduye a heutta brantse, avouì de montagne devàn, de montagne dérì é de montagne a coutì ! Dze si chura que de delé de halle mo ...
Leggi tuttoLa planta di senteucco
... Planté lo « mai », lo vioù non de l’abro debrantchà é replantó, l’î donque an fiha pe la fertilitó é heuta fiha l’î llétte i mèi de mi, de ioi veun lo non de la planta. ...
Leggi tuttoLo patouè é le nouile jénérachòn
... Teteun le-z-adulte (a par coutche patouazàn militàn) l’an todzor tandanse a s’adrèché eungn italièn i petoù, de crente que hise dzoun-io valdotèn comprègnèyon po lo patouè. ...
Leggi tuttoLa biza é lo solèi
... Pe nen fenì, proi lagnéye, la biza l'a renonchà a l'eumprèiza. ...
Leggi tuttoGrat de Ronc, « Un photographe à révéler ».
... Élètrisièn (l’è llu que l’a pourtó la lemî dedeun le premî mèizòn d’Euntroù), orolojì, tourneur mi seurtoù fotografe, Grat de Ronc no-z-à quetó coutcheun permì le pi dzèn clichè d’Euntroù é de la Valoda d’Ouha di comènsemèn di siècle pasó. ...
Leggi tuttoL'eunfàn prodeuggo
... 170 an aprì, no pènsèn que siye eumpourtàn de nèn requeillì d’otre verchòn, eunna pe tsique quemeua valdotèna. ...
Leggi tuttoLa tsalî
... Se pasoon lo mo é lo dzor desidó, de natte, se trouoon protso di micho avouì le machèn le pi drolo, pe beté eun pià an sorta de fanfara « trambeluya ». ...
Leggi tutto