Cerca

Dizionario

Contenuti del sito

Multimedia

Testi in patois

Documenti

eun

un nel Dizionario del patois francoprovenzale del comune di Introd

art indef
Comune: Introd
Fonte 1: Daniel Fusinaz
Fra
un
(art indef )
Ita
un
(art indef )

eun m - sing

Esempio: llire eun livro
Fra
lire un livre
Ita
leggere un libro

eun m - sing

Esempio: prézenté eun spétacle
Fra
présenter un spectacle
Ita
presentare uno spettacolo

eungn m - sing

Esempio: llire eungn otro livro
Fra
lire un autre livre
Ita
leggere un altro libro

de m - pl

Esempio: llire de livro
Fra
lire des livres
Ita
leggere dei libri

de m - pl

Esempio: atseté de-z-armanacque
Fra
acheter des almanachs
Ita
comprare degli almanacchi

an f - sing

Esempio: écriye an lettra
Fra
écrire une lettre
Ita
scrivere una lettera

eungn' f - sing

Esempio: écriye eungn'otra lettra
Fra
écrire une autre lettre
Ita
scrivere un'altra lettera

de f - pl

Esempio: écriye de lettre
Fra
écrire des lettres
Ita
scrivere delle lettere

de f - pl

Esempio: atseté de-z-achòn
Fra
acheter des actions
Ita
comprare delle azioni

Testi

L'eunfàn prodeuggo

L’an 1841 lo dialètologue italièn Bernardino Biondelli l’a requeillà chouì verchòn de la Parabolla de l’eunfàn prodeuggo (Parabole de l'enfant prodigue), dedeun chouì patouè valdotèn diféèn (Veulla, Ayas, Bar/Donas, Cogne, Dzignoù é ...

Leggi tutto

Lo sezeleun créó

Ll'î eun cou an fenna que viquichè dedeun an pitchouda mèizòn, llouèn di veladzo. ...

Leggi tutto

Lo porseleun d’Eunde é lo ra

Le biche l’an po l’arma mi coutche cou l’an eun queur pi grou de hi di dzi ! Eun cou, de-z-amì de fameuille l’ayòn baillà a ma mée eun porseleun d’Eunde… lo pouo, l’î t ...

Leggi tutto

La hllotse d'Euntroù

Eun cou ll’î la couheumma de marqué desù le hllotse lo non d’eun sen protèiteur é le dzi, can prèdzoon de la hllotse, eumplèyoon ...

Leggi tutto

La vatse a métchà

Eun cou ll’ion dou frée: Pèro é Mourise, que reustòon dedeun lo mimo veladzo, dedeun dóo mèizòn eunna protso de l’otra. ...

Leggi tutto

Le tri tsahagne

Eun cou eungn Euntroù ll’ion tri pitchoude tsahagne, totte tri catchéye dedeun lo mimo irì, su la brantse pi ota d’eun vioù tsah ...

Leggi tutto

Lo patouè é le nouile jénérachòn

Euncó i dzor de vouì ll’a de mèinoù que a l’éyadzo de tri-z-àn, i moumàn de leur entroda a l’ecoula maternella, prèdzon renque p ...

Leggi tutto

L'ono é lo loi

Eungn ono l’î eun tsan to tranquilo can, to p’eun moumàn, vèi aréé eun loi. ...

Leggi tutto

L’ourse é lo pitchoù berdjé

Dedeun an pitchouda mèizoun-etta, totta soletta pròtso di bouque, viquichoon eun vioù ommo é son néoi. ...

Leggi tutto

La querta di melè

Ll’î eun cou an fameuille que viquichè dedeun an pitchouda mèizòn i caro di veladzo. ...

Leggi tutto

Lo tsa galeuppe

Li yî eun cou eungn ommo que vardô bièn de vatse a l’eunverna ; tcheu le dzor le pourtô piqué l’erba fritse pe aì bièn de lahì. ...

Leggi tutto

L’aragne de Pellisson

Ll’ii eun cou deun an prèizòn de Franhe eun prèizoun-ì que l’ayè non Pellisson : belle se l’ii eun prèizòn, l’ayòn lécha-lèi vardé avo ...

Leggi tutto

Romenda-mè la pi (la conta di ra)

Li yî eun cou eun ra que l’è pasó dézò la hllenda é l’a rachà la pi. ...

Leggi tutto

La tsalî

Lo mariadzo d’eun vèvo u d’an vèva l’î vécù di dzoun-io comme an baga contréa a l’équilibro naturel dedeun lo veladzo. ...

Leggi tutto

Lo pou é lo motsè

Magàn l’ayè dji dzeleunne, cattro pedzeun - eun dzono, eun rodzo, eun rosse é eun nia - é eun dzèn poulicco avouì le plume de totte couleur que l’ay ...

Leggi tutto

La man de fia

La viya pasô todzèn dedeun nouhe veladzo de montagne, ritméye di deur traille di-z-ommo, di moumàn de jouà é de douleur, é di sicle éternel di sèizòn. ...

Leggi tutto

Pèquè le pèi vignon blan ?

Comme tcheu soon (é coutcheun redoute), le pèi grise (la « canilite » comme diyon le spésialiste), avouì le premî plè de la pi, son eunna di marque de la ...

Leggi tutto

Grat de Ronc, « Un photographe à révéler ».

Lo mèi d’ou prochèn sarè iverta eungn Euntroù, dedeun la sola di conféranse de Mèizòn de Breuille, l’espozichòn « Un photographe à révéler » dédiéye a Grat Eloi ...

Leggi tutto

La planta di senteucco

Lo rite de planté de-z-abro l’è eun rite stra vioù, cougnù eun totta Oroppa é étò eun d’otre llouà di mondo. ...

Leggi tutto

La biza é lo solèi

La biza é lo solèi tsacotoon, tsaqueun eun soutchagnèn d'ihé lo pi for. ...

Leggi tutto

Lo carnaval de la Comba-Frèida

Su pe la Comba-Frèida, lo carnaval l’è euncó bièn vivàn. ...

Leggi tutto

L’oilla é lo poudzè

Heutta l’è la conta d’an drola de gadjuye, euntrì l’oilla é lo poudzè: «Vèyèn-nò qui l’è bon de volapé pi ô, su pe lo siel?» – tappe lé lo poudzè. ...

Leggi tutto

Le fouà de sen Djouàn ou de sen Pierre

Arté de fouà rituel pe le veladzo, su de tsantì u su la poueunte di becque l’è an prateucca cougnuya eun totta la Valoda é tchica pertò eungn Oroppa. ...

Leggi tutto

Magàn

L'è-tì ho que t'anchouigno Magàn ? L'è la paille é lo fen euntrì me pèi de mèinoù ? Le tseun que djappon é le vatse saréye i boi ? L'è-tì ho que t'anchouigno Magàn ? | ...

Leggi tutto

Chouì personadzo a la retsertse d’an paolla

... eun patouè se di po « moffole »… (…) L’Entrolèn : « Moffole » eun patoué se di metan-e. ...

Leggi tutto

L'oradzo

Can, de tsotèn, halle grouse gnoule nèe, tchardjéye, s’aprotson… Eun silanse irréel t’eunvertoille : te lo sen, l’è pertò… t’aétse su, é lo lloueudzo te surprèn, é anonche lo toun-o, que manque ...

Leggi tutto

Le ra de Superlé

A la grandze de Superlé, i mentèn di pro, djeusto a coutì de Djoun-î é d’eun pitchoù bouque de tsahagnia, i fon d’eun ni bièn a chouha dézò la remiza, ll’ion dou ra : Londzecuya é Mouropreun. ...

Leggi tutto

Lo fouèidé de magàn

Dz’i la fèi que le dzoun-io di dzor de vouì sachon pomì fran bièn diquè l’è eun fouèidé… Vo-ze anchouignedde-vò di fouèidé de Granmée ? Le femalle betoon todzor eun fouèidé desù lo coutiillòn ...

Leggi tutto

Le cattro sèizòn : Lo fouryì

Lo vèa fouryì l’aruye, tott’a la viya, Pe baillé i pouo fossouì de traille; I galoppe, va réché la campagne eundrumuya, È l’épatte pertò le fleur é le foille. ...

Leggi tutto