Cerca

Dizionario

Contenuti del sito

Multimedia

Testi in patois

Documenti

de

del nel Dizionario del patois francoprovenzale del comune di Introd

art part
Comune: Introd
Fonte 1: Daniel Fusinaz
Fra
du
(art part )
Ita
del
(art part )

de m - sing

Esempio: copé de pan
Fra
couper du pain
Ita
tagliare del pane

de m - sing

Esempio: djoueundre de heuccro
Fra
ajouter du sucre
Ita
aggiungere dello zucchero

de m - sing

Esempio: vouidjé d'ouillo
Fra
verser de l'huile
Ita
versare dell'olio

de f - sing

Esempio: midjé de seuppa
Fra
manger de la soupe
Ita
mangiare della minestra

de f - sing

Esempio: bèe d'ée
Fra
boire de l'eau
Ita
bere dell'acqua

Testi

Grat de Ronc, « Un photographe à révéler ».

Lo mèi d’ou prochèn sarè iverta eungn Euntroù, dedeun la sola di conféranse de Mèizòn de Breuille, l’espozichòn « Un photographe à révéler » dédiéye a Grat Eloi Ronc, cougnù d ...

Leggi tutto

Le ra de Superlé

A la grandze de Superlé, i mentèn di pro, djeusto a coutì de Djoun-î é d’eun pitchoù bouque de tsahagnia, i fon d’eun ni bièn a chouha dézò l ...

Leggi tutto

La man de fia

La viya pasô todzèn dedeun nouhe veladzo de montagne, ritméye di deur traille di-z-ommo, di moumàn de jouà é de douleur, é di sicle éternel di sèizò ...

Leggi tutto

Le fouà de sen Djouàn ou de sen Pierre

Arté de fouà rituel pe le veladzo, su de tsantì u su la poueunte di becque l’è an prateucca cougnuya eun totta la Valoda é tchica per ...

Leggi tutto

L’aragne de Pellisson

Ll’ii eun cou deun an prèizòn de Franhe eun prèizoun-ì que l’ayè non Pellisson : belle se l’ii eun prèizòn, l’ayòn lécha-lèi vardé avouì llu s ...

Leggi tutto

Lo fouèidé de magàn

Dz’i la fèi que le dzoun-io di dzor de vouì sachon pomì fran bièn diquè l’è eun fouèidé… Vo-ze anchouignedde-vò di fouèidé de Granmée ? Le femalle beto ...

Leggi tutto

L'eunfàn prodeuggo

L’an 1841 lo dialètologue italièn Bernardino Biondelli l’a requeillà chouì verchòn de la Parabolla de l’eunfàn prodeuggo (Parabole de l'enfant prodigue), dedeun chouì patouè val ...

Leggi tutto

Lo carnaval de la Comba-Frèida

... Eun carnaval « moiró » a traé di siècle é que varde euncó le trahe di vioù rituel d’eun cou. ...

Leggi tutto

Lo porseleun d’Eunde é lo ra

Le biche l’an po l’arma mi coutche cou l’an eun queur pi grou de hi di dzi ! Eun cou, de-z-amì de fameuille l’ayòn baillà a ma mée eun porseleun d’Eunde… lo pouo, l’î to solè ! Adòn ...

Leggi tutto

L’ourse é lo pitchoù berdjé

Dedeun an pitchouda mèizoun-etta, totta soletta pròtso di bouque, viquichoon eun vioù ommo é son néoi. ...

Leggi tutto

L'oradzo

Can, de tsotèn, halle grouse gnoule nèe, tchardjéye, s’aprotson… Eun silanse irréel t’eunvertoille : te lo sen, l’è pertò… t’aéts ...

Leggi tutto

La planta di senteucco

Lo rite de planté de-z-abro l’è eun rite stra vioù, cougnù eun totta Oroppa é étò eun d’otre llouà di mondo. ...

Leggi tutto

Lo patouè é le nouile jénérachòn

Euncó i dzor de vouì ll’a de mèinoù que a l’éyadzo de tri-z-àn, i moumàn de leur entroda a l’ecoula maternella, prèdzon renque patouè, belle ...

Leggi tutto

Chouì personadzo a la retsertse d’an paolla

L’Entrolèn : Scuzedde, dz’i po pousù fée a mouèn d’écouté mi. ...

Leggi tutto

La hllotse d'Euntroù

Eun cou ll’î la couheumma de marqué desù le hllotse lo non d’eun sen protèiteur é le dzi, can prèdzoon de la hllotse, eumplèyoon lo non de hi sen. ...

Leggi tutto

L’oilla é lo poudzè

Heutta l’è la conta d’an drola de gadjuye, euntrì l’oilla é lo poudzè: «Vèyèn-nò qui l’è bon de volapé pi ô, su pe lo siel?» – tappe lé lo poudzè. ...

Leggi tutto

Lo sezeleun créó

Ll'î eun cou an fenna que viquichè dedeun an pitchouda mèizòn, llouèn di veladzo. ...

Leggi tutto

La querta di melè

Ll’î eun cou an fameuille que viquichè dedeun an pitchouda mèizòn i caro di veladzo. ...

Leggi tutto

Lo tsa galeuppe

Li yî eun cou eungn ommo que vardô bièn de vatse a l’eunverna ; tcheu le dzor le pourtô piqué l’erba fritse pe aì bièn de lahì. ...

Leggi tutto

Le tri tsahagne

Eun cou eungn Euntroù ll’ion tri pitchoude tsahagne, totte tri catchéye dedeun lo mimo irì, su la brantse pi ota d’eun vioù tsahagnîa. ...

Leggi tutto

La vatse a métchà

Eun cou ll’ion dou frée: Pèro é Mourise, que reustòon dedeun lo mimo veladzo, dedeun dóo mèizòn eunna protso de l’otra. ...

Leggi tutto

Le cattro sèizòn : Lo fouryì

Lo vèa fouryì l’aruye, tott’a la viya, Pe baillé i pouo fossouì de traille; I galoppe, va réché la campagne eundrumuya, È l’épatte pertò le fleur é le foille. ...

Leggi tutto

Magàn

L'è-tì ho que t'anchouigno Magàn ? L'è la paille é lo fen euntrì me pèi de mèinoù ? Le tseun que djappon é le vatse saréye i boi ? L'è-tì ho que t'anchouigno Magàn ? Ta man su m ...

Leggi tutto

La tsalî

Lo mariadzo d’eun vèvo u d’an vèva l’î vécù di dzoun-io comme an baga contréa a l’équilibro naturel dedeun lo veladzo. ...

Leggi tutto

Romenda-mè la pi (la conta di ra)

... Adòn l’è aló avouì lo courdougnì é la de-lèi : « Courdougnì courdougnì… dze si pasó dézò la hllenda é dz’i rachà la pi… tè te pou-heu romendé la pi a mè? » . ...

Leggi tutto

L'ono é lo loi

... Eun pouèn pomì scapé, l’ono – pe se degaé di comerse – comenche a trampèyé. ...

Leggi tutto

Pèquè le pèi vignon blan ?

Comme tcheu soon (é coutcheun redoute), le pèi grise (la « canilite » comme diyon le spésialiste), avouì le premî plè de la pi, son eunna di marque de la vièillesse. ...

Leggi tutto

Lo pou é lo motsè

Magàn l’ayè dji dzeleunne, cattro pedzeun - eun dzono, eun rodzo, eun rosse é eun nia - é eun dzèn poulicco avouì le plume de totte couleur que l’ayè non Quiquiriquì. ...

Leggi tutto