(patouè de Tsaensoù)
Lo fameu filozofe italièn Benedetto Croce dijae que le proverbo son eun « monumèn di bon sans, la sajesse de tcheu le-z-éyadzo, la sajesse d'eun mondo que pe mouì de cou l'è itaye louyaye pe sa forse ». Le proverbo son, eungn effet, l'espréchón de la sajesse populére, ézalton le vicho é le vertù, baillon consèille pe la viya de la campagne, riillon le rappor sochal é baillon le riille de la morala quemeunna. Féon vère eun toc d'istouére de la mentalitoù de iaou veugnon foura la pouiye, l'espouer, le croyanse, le tradichón é l'esprì relijeu d'eun peuple, mi co la stretteua d'an sochétoù é son mécanismo. L'è eunna fourma de littérateua populéra ató de rèise bièn viille que nèi de l'osservachón de la nateua é de l'espériensa que se chou de jénérachón eun jénérachón.
La lenva di proverbo l'è poua é seumpla, é eumplèye le-z-eunstremèn de la poézia, comme la rima, pe èidjì a rappélé. Chouèn le proverbo son métaforeucco é pouon avèi doe eunterprétachón, eunna littérala é eunna fegueraye, totte doe profonde é souttile.
Pe sen que regarde lo contenù, eunna grousa partia di proverbo de noutra réjón prèdje di ten é so no iton-e pa se no pensèn que eun cou, d'eun llouà iaou se vequichae de la campagne, possèi preven-ì le sétchine é la mizée vouillae diye la diffiense euntre la via é la mor. Le proverbo que no proupozèn veugnon de diffièn poueun de la Val d'Ousta : caqueun l'è cougnì deun totta la réjón, d'atre euncó foua é se retrouon d'eun d'atre llouà de montagne ou belle pertot.
Son itaye eumpléyaye diffiente caletoù de patoué, pe moutré le diffiense de la lenva a l'euntérieur de noutra réjón. La traduchón, pe levrì, l'è lo pi poussiblo lliziya i sans littérére, eun lèichèn i letteue l'eunterprétachón métaforeucca.