Tsertsa

Dichonéo

Contenù di site

Multimédià

Teste eun patoué

Documàn

L'armanac di sen pé lo premì co so la séchón Evénemèn !

28 juin 2019

(Patoué dé Arnà)

L'armanac lo aviquièn sovèn ; qui lo teun tacà ou meur protso ou frigo, qui lo dovre touit lé dzor. Marquèn lest lé bague a fae ou aviquièn can n'en in momèn libbro pé organizé cahtsoza. Dièn qué y et bièn prézèn ent'i nouhtre véye. Comme sovèn capitte avó hen que n'en tot dé lon a l'entor, ié fièn gnanca mi cas. L'armanac y et pa djeu divizà en numéó é dzor dé la senan-a. La cohténma ogne dzor y et dédià a in sen, paé d'avé lo « sen dou dzor. ». Ho heu y at nissì dé la cohténma dé récordé lé sen ent'ou dzor dé la lor mor. L'armanac qué y at paé nissì, ensembio i féhte comandaye, organizave l'an en guéten-lo i tradichón dou post.

La véya bièn dia dé la montagne y at fét en mangnée qué lé Valdotèn ison todzor mandà in co dé man ou Bon Guieu mersì a in gro numéó dé sen di déféèn pouvouar. Herde lo sen dépendive dé la détchijón dé la fameuye, ou dé na dévochón qué cahquieun avive ou perqué sive récognì dé tot lo veladzo.

Lé Valdotèn, pé lé tracah guètà a la salutte, lanmavon mi mandé in co dé man a qui sive pieu spétchalizà. Paé pé lo ma a téhta prèyavon sen Bérar ; senta Agata pé tot hen que brize, dou ma ou ventro i beurt ma ; sent Erasmo pé lé rens ; é paé eun poudréèye contenevé pé dé dzor. Co sé hize sen ivon bièn dé pouvouar, pouivon pa fae ren contre la mor ma pouivon ou mouèn rendé-là mouèn dia. Ié son lé sen pé protédzì lé béhquie, pé protédzì la nateua, lé sen qué vèyon lo doumàn.

La prézensa di sen enté la véya di Valdotèn sé vèi enviza perqué bièn dé dzor dé l'an y an proppe lo non dou sen dé hi dzor lai. Co lé mis, en cahque pais dé la Basa Val prendon lo non d'in sen (juin = sen djouàn, juillet = madélén-a).

Lé sen donca marcavon lé ten di travai dé la campagne é doun-avon n'idé di condichón dou ten lo lon dé l'an. Ou mouèn tsertchavon dé doun-i-la, perqué y et pa poué todzor paé. Lé sen fiavon donca par dé la véya dé na fameuye dé Valdotèn é co ou dzor dé ouèi bièn dé magnée dé deue é dé cohténme son guètaye a lor.

Y at nissì paé l'idé dé beté enté la séchón Evénemèn dé hitta sito dé piquiode enformachón so lé sen pieu emportàn dé la nouhtra queulteua, guètaye i tradichón dé la Val d'Ohta, en fièn riférimèn ou travai dé Alexis Bétemps « Sous l'aile protectrice des saints ».